Η Περιφρόνηση(1963)

(Le Mepris / Contempt)  Πρώτη προβολή: 05-08-2010

O Γκοντάρ διασκευάζει ένα μυθιστόρημα του Αλμπέρτο Μοράβια, υπογράφοντας την πλέον συντηρητική αφηγηματικά ταινία του, αλλά και μια από τις εμβληματικότερες της δεκαετίας του '60.

Διαχρονικά μοντέρνα, πανέμορφη (γυρισμένη στην Τσινετσιτά και το Κάπρι), αισθητικά και μουσικά μεγαλοπρεπής (το δραματικό κρεσέντο του Ζορζ Ντελερί «καρφώνεται» στο μυαλό, το ίδιο και τα επιβλητικά σκαλοπάτια της βίλας στο Κάπρι) διασκευή του μυθιστορήματος «Η περιφρόνηση» (1954) του Αλμπέρτο Μοράβια που υπενθυμίζει το μεγαλείο της ιδιοφυίας του ασυμβίβαστου, σταθερά μπροστά από την εποχή του, Γκοντάρ.

Μια κοσμοπολίτικη σινεφίλ τραγωδία για όλες τις εποχές, που δεν έχει χάσει καθόλου από την αρχική της φρεσκάδα.

Η «Περιφρόνηση» δεν νιώθει περιφρόνηση για κανέναν και για τίποτα, μόνο κατανόηση, έστω με μια ελαφριά διάθεση ennui, έστω με μια μικρή πικρία για την ανάγκη για συμβιβασμό και με μεγάλο χιούμορ απέναντι στη ζωή που, έτσι κι αλλιώς, έχει τον έλεγχο των πάντων. Ένα αριστούργημα που αλλάζει, ενώ παραμένει εκπληκτικά σύγχρονο, κοντεύοντας τα εξήντα χρόνια του.

Η περιφρόνηση» είναι ίσως η καλύτερη ταινία του Ζαν-Λικ Γκο-ντάρ.

Η πιο φιλόδοξη ταινία στη φιλμογραφία του Ζαν-Λικ Γκοντάρ παραμένει χωρίς διαπραγμάτευση ό,τι πιο μοντέρνο γυρίστηκε ποτέ, μια ακύρωση κάθε πιθανού γνωστού, ακόμη και σήμερα, σινεμά, μια ανεξίτηλη επαναδιαπραγμάτευση του μέσου που στην καρδιά της κρύβει μια απύθμενα συγκινητική ερωτική ιστορία.

Επηρεασμένη από το καταπληκτικό 45λεπτο Méditerranée των Πολέ/Σλέντορφ της ίδιας χρονιάς, η Περιφρόνηση είναι το πρώτο ολοκληρωτικά meta-φιλμικό γεγονός που δεν ξοδεύεται σε υπαρξιακούς μαιάνδρους. Πνίγει τη λύπη του στη Μεσόγειο, κάνει διάλειμμα για ηλιοθεραπεία και κλείνει πονηρά το μάτι στο Χόλιγουντ, που εκείνη την εποχή αυτοκτονούσε πανηγυρικά στην Τσινετσιτά.

Ο Γκοντάρ ακολουθεί τη διάλυση μιας σχέσης χρησιμοποιώντας κάθε πιθανή γωνία ή σύνθεση κάδρου για να κοιτάξει τον πρωταγωνιστή του με τη ματιά ενός αδιάφορου θεού απέναντι σε έναν από τους ασήμαντους θνητούς που τον δημιούργησαν. Εδώ το σινεμά, το δημιούργημα, κάθε είδους ανυπέρβλητης ομορφιάς τέχνη καταλαμβάνει μια θέση στο πάνθεον, έχοντας δική τους βούληση πέρα από κάθε σύνορο κατανόησης ή δυνατότητας των όντων που βρίσκονται στην υπηρεσία τους.

Δεν συνιστά έκπληξη για τον Γκοντάρ η τοποθέτηση της ζωής και της εμπειρίας του στην υπηρεσία της τέχνης. Εδώ, για πρώτη φορά, είχε να κάνει με μεγάλα ονόματα και κασέ, κραταιούς παραγωγούς με ανυπολόγιστες απαιτήσεις επί του έργου, εκπάγλου καλλονής τοπία, γενικώς έναν σωρό υλικά που δεν είχε ξαναχρησιμοποιήσει. Έτσι, αυτά εντάχθηκαν σε ένα ιδιόμορφο σύνολο περισσότερων επιπέδων.

Η εξιστόρηση του τέλους μιας σχέσης, του γυρίσματος μιας κινηματογραφικής «Οδύσσειας» και η κατά Γκοντάρ περιγραφή του σινεμά «ως τέχνης του παρόντος». Σταθμός του σινεμά του '60 και έργο που καλεί τον θεατή του να επαναπροσδιορίσει την σχέση – και την θέση – του απέναντι στην εξελισσόμενη εμπρός του «μυθοπλασία».